Cao tốc Quy Nhơn – Pleiku có tổng chiều dài khoảng 125km, trong đó đoạn qua địa phận tỉnh Bình Định khoảng 40km, qua địa phận tỉnh Gia Lai khoảng 85km. Dự án có quy mô 4 làn xe, có làn dừng khẩn cấp liên tục, bề rộng nền đường 24,7m, vận tốc thiết kế 100km/h.
Theo nội dung Văn bản số 5871/VPCP-CN về phương án phân chia dự án thành phần Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn – Pleiku do Văn phòng Chính phủ phát hành cuối tuần qua, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã đồng ý với kiến nghị của Bộ Xây dựng chia Dự án Đầu tư Xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn – Pleiku thành 3 dự án thành phần.
Cả 3 dự án thành phần này sẽ do UBND tỉnh Gia Lai (sau khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh) làm cơ quan chủ quản.
Do đó, Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng báo cáo tại Phiên họp Chính phủ gần nhất về việc thay đổi so với Tờ trình số 424/TTr-CP ngày 13/5/2025 của Chính phủ trình Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án.
Trước đó, ngày 19/5, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã trình bày trước Quốc hội Tờ trình Báo cáo Nghiên cứu tiền khả thi Dự án Đầu tư Xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn – Pleiku.
Theo đó, cao tốc Quy Nhơn – Pleiku bắt đầu từ quốc lộ 19B (An Nhơn) và kết thúc tại đường Hồ Chí Minh (Pleiku) với tổng chiều dài khoảng 125km; trong đó đoạn qua địa phận tỉnh Bình Định khoảng 40km, qua địa phận tỉnh Gia Lai khoảng 85km.
Dự án có quy mô 4 làn xe, có làn dừng khẩn cấp liên tục, bề rộng nền đường 24,7m, vận tốc thiết kế 100km/h.
Chính phủ đề xuất hình thức đầu tư Dự án là đầu tư công, tổng mức đầu tư khoảng 43.734 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước (tăng thu, tiết kiệm chi năm 2024, ngân sách Trung ương và địa phương giai đoạn 2021 – 2030).
Cũng theo tờ trình, Dự án chỉ chia làm 2 dự án thành phần một tại Bình Định, một tại Gia Lai do hai địa phương làm cơ quan chủ quản dự kiến thực hiện từ năm 2025, hoàn thành năm 2029.
Dự án Cao tốc Quy Nhơn – Pleiku sẽ giúp hình thành trục ngang Đông – Tây kết nối Tây Nguyên với Duyên hải Nam Trung Bộ, kết nối với hệ thống trục dọc hiện hữu (cao tốc Bắc – Nam, đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 1, đường ven biển); khi hoàn thành sẽ giúp đáp ứng nhu cầu vận tải, thúc đẩy phát triển kinh tế vùng với hạ tầng đồng bộ, hiện đại, tăng năng lực cạnh tranh, liên kết vùng…
Chiều 21/5, Quốc hội thảo luận tại tổ về chủ trương đầu tư Dự án trên cơ sở tờ trình của Chính phủ ngày 19/5. Các đại biểu cho rằng, việc xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn – Pleiku là điều kiện thuận lợi để hình thành hành lang kinh tế – văn hóa – du lịch hiện đại từ biển lên cao nguyên.
Bên cạnh đó, đường bộ cao tốc Quy Nhơn – Pleiku khi đưa vào vận hành sẽ rút ngắn thời gian vận chuyển còn 2-2,5 giờ, giảm 50 – 60% chi phí và thời gian vận tải, giúp giảm chi phí logistics cho hàng hóa từ Tây Nguyên (cà phê, tiêu, cao su…) ra cảng biển để xuất khẩu.
Các ý kiến của đại biểu đều thống nhất về sự cần thiết của chủ trương xây dựng Dự án nhưng lưu ý khi sáp nhập tỉnh cần tính toán lại chủ trương đầu tư, phân kỳ đầu tư, chính sách chung cho đền bù giải phóng mặt bằng đảm bảo hiệu quả.
Các đại biểu cũng đề nghị, với những dự án phức tạp, Chính phủ cần tính kỹ khâu phân cấp, phân quyền, tránh một nhà thầu nhận quá nhiều dự án, ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Đặc biệt, cần tính sát chi phí giải phóng mặt bằng theo giá đất mới từ năm 2026 để tránh làm tăng tổng mức đầu tư Dự án.
Được biết, để chuẩn bị cho triển khai Dự án, về nguồn vật liệu phục vụ thi công, UBND tỉnh Gia Lai đã phân bổ chỉ tiêu khai thác 1.800 ha đất dùng cho san lấp; khảo sát 60 mỏ đất đắp với tổng trữ lượng khoảng 4 triệu m³ và 38 mỏ đá xây dựng với trữ lượng khoảng 3 triệu m³, 17 mỏ cát hơn 1 triệu m³.
Tổng trữ lượng vật liệu xây dựng bao gồm đá, đất, cát, sỏi… dự kiến vượt 12 triệu m³, đủ đáp ứng nhu cầu thi công tuyến cao tốc đi qua địa bàn tỉnh, thậm chí có thể hỗ trợ thêm cho đoạn tuyến thuộc tỉnh Bình Định.
Tỉnh Gia Lai cũng bố trí ngân sách tỉnh 500 tỷ đồng cho công tác giải phóng mặt bằng.
Trong khi đó, HĐND tỉnh Bình Định thông qua nghị quyết, bố trí vốn 750 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, xây dựng khu tái định cư cho Dự án.
Lưu Thủy / Nguồn: Tạp Chí Tài Chính
