Chính quyền địa phương hai cấp đã hoạt động được 2 tháng, kỳ vọng sẽ là cầu nối gần dân, sát dân, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đưa dịch vụ công đến tận tay người dân. Tuy nhiên, tại phường Quy Nhơn, tỉnh Gia Lai-một địa bàn trung tâm kinh tế, chính trị của tỉnh, mô hình này dường như đang bị “lỗi hệ thống”.
Những bức xúc, phiền hà mà người dân gặp phải khi đi làm thủ tục hành chính đã phản ánh rõ những bất cập trong cách làm việc, tinh thần trách nhiệm và thái độ phục vụ của một bộ phận cán bộ cơ sở.
“Giấy giới thiệu” bị làm khó và hành trình… chưa có hồi kết
Chuyện bắt đầu từ một nhu cầu thiết yếu của gia đình chị P.T – một công dân vừa chuyển từ tỉnh Quảng Ngãi về tỉnh Gia Lai sinh sống và làm việc do ảnh hưởng của việc sáp nhập tỉnh. Hai con gái của chị đang trong độ tuổi học cấp II, và sau khi trình đầy đủ hồ sơ, giấy tờ theo đúng quy định, gia đình chị xin chuyển trường cho con về Trường trung học cơ sở Lê Hồng Phong, phường Quy Nhơn cũng là điểm xuất phát của sự gian nan.
Toàn bộ hồ sơ chuyển trường được xác nhận bởi cả trường đi (Trường trung học cơ sở thực hành sư phạm Lý Tự Trọng, trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi) và trường đến. Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi cũng đã cấp Giấy giới thiệu chuyển trường, trong đó đơn vị tiếp nhận là Ủy ban nhân dân phường Quy Nhơn.
Tưởng như mọi việc đã suôn sẻ, nhưng khi chị P.T đến Trung tâm hành chính công phường Quy Nhơn nộp hồ sơ thì bất ngờ bị cán bộ ở đây từ chối tiếp nhận với lý do: “Giấy của sở phải chuyển cho Sở, phường không nhận được”. Những lời giải thích của chị P.T về việc con chị học tại trường trực thuộc sở, nên giấy giới thiệu phải do Sở phát hành, đều không được lắng nghe.
“Tôi giải thích rõ là trường cũ của con tôi thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi, nên đúng quy trình là Sở cấp giấy, trong chỗ đơn vị nhận cũng ghi rõ là Ủy ban nhân dân phường Quy Nhơn. Nhưng cán bộ vẫn bắt tôi phải lên Sở Giáo dục và Đào tạo Gia Lai để được hướng dẫn. Tôi không biết làm sao, đành nhờ người quen gọi cho lãnh đạo phường để tìm lời giải thích”, chị P.T kể lại với vẻ mệt mỏi.
Sau nhiều cuộc gọi, người quen của chị P.T đã liên hệ với đồng chí Nguyễn Đức Toàn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Quy Nhơn. Sau khi nghe điện thoại, được giải thích lý do đồng chí Chủ tịch phường nói sẽ hỏi lại cụ thể. Sau khi hỏi lại, đồng chí Chủ tịch phường gọi lại cho người quen của chị P.T, hướng dẫn sẽ trực tiếp nhận lại hồ sơ và yêu cầu chị P.T mang đến phường.
Tuy nhiên, khi chị đến nơi thì đợi hơn một tiếng vẫn không gặp được Chủ tịch phường, điện thoại thì không bắt máy. Hai ngày sau, người quen của chị tiếp tục gọi nhiều lần nhưng vẫn không liên lạc được với đồng chí Nguyễn Đức Toàn. Trao đổi với chúng tôi, một lãnh đạo Đảng ủy phường giải thích rằng “đồng chí Chủ tịch phường không bắt máy vì… thấy số lạ”.
“Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm từng nhấn mạnh rằng chính quyền 2 cấp phải gần dân, sát dân. Vậy mà Chủ tịch một phường trung tâm như Quy Nhơn lại từ chối nghe máy của người dân thì có phải là vô cảm không? Thời gian khai giảng năm học sắp đến mà đến bây giờ tôi không biết phải đi đâu để làm thủ tục cho con tôi được đi học”, chị P.T mếu máo.
Từ câu chuyện của chị P.T, có thể thấy rõ một lỗ hổng trong công tác phối hợp, tiếp nhận hồ sơ hành chính giữa các cấp chính quyền từ sở, ban, ngành đến cấp xã, phường. Hệ thống vận hành chưa đồng bộ, cán bộ tiếp nhận thiếu kiến thức chuyên môn hoặc thiếu tinh thần trách nhiệm, đã gây khó dễ cho người dân.
Sao y, chứng thực giấy tờ… phải chờ lãnh đạo họp xong
Bên cạnh vụ việc của chị P.T, nhiều người dân khác cũng phản ánh đến chúng tôi về tình trạng “hành là chính” tại Trung tâm hành chính công phường Quy Nhơn. Một trong những vấn đề gây bức xúc là việc sao y, chứng thực giấy tờ hành chính, một thủ tục tưởng chừng đơn giản nhưng lại mất… nửa ngày chờ đợi.
“Đem giấy tờ đi công chứng mà phải chờ lãnh đạo phường họp xong mới ký. Tôi phải nghỉ làm cả buổi sáng chỉ để lấy cái bản sao y. Thủ tục còn tệ hơn cả trước khi sáp nhập”, anh N.T, một người dân sống tại phường Quy Nhơn phản ánh.
Câu chuyện này không phải cá biệt. Một số người dân khác cũng cho biết, nếu không “quen biết”, thì việc giải quyết hồ sơ tại phường rất chậm. Có người phải quay lại nhiều lần, đến khi gặp được lãnh đạo thì mới xong việc. Trong khi đó, theo Luật Cán bộ, công chức và các quy định về cải cách hành chính, thời gian giải quyết thủ tục hành chính phải được niêm yết công khai, rõ ràng, bảo đảm nguyên tắc phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Tình trạng “lãnh đạo bận họp”, một cụm từ quen thuộc, đã trở thành “lá chắn” cho sự thiếu trách nhiệm trong xử lý công việc tại phường Quy Nhơn. Cần nhấn mạnh rằng, trong mô hình chính quyền 2 cấp, xã, phường là nơi gần dân nhất, tiếp nhận và xử lý các thủ tục hành chính cơ bản nhất.
Mô hình chính quyền địa phương hai cấp được triển khai được 2 tháng nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền cơ sở, nhất là ở các địa phương có điều kiện đặc thù. Trong đó, tỉnh Gia Lai đã triển khai đồng bộ và được đánh giá là địa phương có nhiều nỗ lực trong cải cách hành chính.
Tuy nhiên, như câu chuyện tại phường Quy Nhơn cho thấy, vấn đề không nằm ở mô hình mà nằm ở con người, cụ thể là cán bộ thực thi. Khi cán bộ không lắng nghe dân, không giải thích rõ ràng, không hướng dẫn tận tình, mà ngược lại còn gây khó dễ, đùn đẩy trách nhiệm thì hậu quả là niềm tin của người dân vào chính quyền bị xói mòn.
Thực tế, trong khi nhiều địa phương vùng sâu, vùng xa của Gia Lai như: Vạn Đức, Tuy Phước, Mang Yang, Ia Dom… đang nỗ lực triển khai mô hình này để đến gần với người dân hơn, thì ở một phường trung tâm như Quy Nhơn, nơi có đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất, nhân lực, trình độ lại để xảy ra các hiện tượng như trên thì càng đáng lo ngại.
Trước những phản ánh của người dân, thiết nghĩ lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai cần nhanh chóng vào cuộc kiểm tra, làm rõ trách nhiệm của từng cá nhân, tập thể để xảy ra tình trạng làm phiền dân tại Ủy ban nhân dân phường Quy Nhơn.
Cần nhấn mạnh rằng, chủ tịch phường là người đứng đầu chính quyền cơ sở, nơi gần dân nhất, thì càng phải gương mẫu, chủ động lắng nghe và giải quyết kịp thời những vướng mắc của người dân. Việc từ chối nghe điện thoại vì “số lạ” là một biểu hiện rõ ràng của sự thiếu tinh thần phục vụ, là điều không thể chấp nhận trong bộ máy hành chính hiện đại.
Phúc Thắng / Nguồn: Báo Nhân Dân
