Năm 2017, ngành Y tế Gia Lai triển khai thực hiện cơ chế tự chủ tài chính để các đơn vị y tế công lập dần thoát khỏi tâm lý trông chờ vào ngân sách nhà nước, từng bước nâng cao chất lượng khám-chữa bệnh. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện tự chủ tài chính và đặc biệt là dưới tác động tiêu cực từ dịch Covid-19 trong 2 năm qua, các bệnh viện cũng gặp không ít khó khăn.
Ông Nguyễn Đình Tuấn-Phó Giám đốc phụ trách Sở Y tế-thông tin: Toàn tỉnh hiện có 27 đơn vị sự nghiệp y tế công lập được giao quyền tự chủ tài chính theo 3 mức. Trong đó, 4 đơn vị tự bảo đảm toàn bộ chi phí hoạt động gồm: Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Nhi, Bệnh viện 331 và Trung tâm Giám định y khoa. 21 đơn vị tự bảo đảm một phần chi phí hoạt động: Bệnh viện Y dược cổ truyền-Phục hồi chức năng, Bệnh viện Lao và Bệnh phổi, Bệnh viện Tâm thần kinh, Trung tâm Pháp y và 17 Trung tâm Y tế tuyến huyện. 2 đơn vị do ngân sách nhà nước bảo đảm toàn bộ chi phí hoạt động là Trung tâm Kiểm nghiệm và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật.
Theo Phó Giám đốc phụ trách Sở Y tế, qua thực hiện tự chủ, cơ chế hoạt động, tài chính của các đơn vị sự nghiệp y tế công lập đã từng bước được đổi mới. “Các đơn vị đã chủ động sử dụng ngân sách nhà nước giao hiệu quả hơn để thực hiện nhiệm vụ. Đồng thời, chủ động sử dụng tài sản, nguồn nhân lực để phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo điều kiện tăng thu. Nhiều đơn vị đã tiết kiệm chi thường xuyên, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động như: Bệnh viện 331, Bệnh viện Nhi, Trung tâm Giám định y khoa”-ông Tuấn đánh giá.
Tuy nhiên, theo Sở Y tế, việc thực hiện tự chủ tài chính đối với các đơn vị y tế tuyến huyện, bệnh viện chuyên khoa gặp nhiều khó khăn trong huy động nguồn thu. Năm 2021, do tình hình dịch bệnh Covid-19 nên số lượng người đến khám-chữa bệnh tại các cơ sở y tế công lập giảm mạnh, kéo theo nguồn thu của nhiều đơn vị giảm dẫn đến thiếu hụt kinh phí chi trả lương và các khoản phụ cấp cho cán bộ, viên chức. Đặc biệt, những tháng đầu năm 2022, tình hình dịch bệnh tiếp tục có những ảnh hưởng lớn, hầu hết các cơ sở khám-chữa bệnh đều thiếu hụt nguồn thu.
 |
| Số lượng bệnh nhân đến khám-chữa bệnh giảm đã tác động đến nguồn thu và kinh phí hoạt động của nhiều bệnh viện. Ảnh: Như Nguyện |
Bác sĩ Nguyễn Văn Chính-Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Đak Đoa-cho hay: Do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, số lượng bệnh nhân đến khám-chữa bệnh trong năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022 giảm mạnh đã tác động đến nguồn thu và kinh phí hoạt động của đơn vị. Vì vậy, đơn vị không đủ kinh phí chi trả lương và các khoản phụ cấp cho cán bộ, viên chức nên phải xin ngân sách nhà nước cấp bù. “Ngoài ra, chúng tôi gặp khó trong việc thu hút, giữ chân các bác sĩ giỏi. Nhiều năm qua, đơn vị không tuyển dụng được bác sĩ nào, trong khi các bệnh viện tư luôn mời chào với mức lương cao. Tôi mong cần có chính sách thu hút bác sĩ, nhất là các bác sĩ có trình độ chuyên môn cao về tỉnh công tác. Đồng thời, thu nhập của cán bộ, nhân viên y tế được tính từ viện phí. Trong khi đó, chế độ dịch vụ y tế hiện hành vẫn chưa tính đầy đủ các yếu tố chi phí. Vì vậy, cần nghiên cứu xây dựng khung giá viện phí trên cơ sở tính đúng, tính đủ chi phí khám-chữa bệnh”-bác sĩ Chính đề xuất.
Ngoài các bệnh viện tuyến huyện, một số bệnh viện chuyên khoa cũng gặp khó khăn trong thực hiện tự chủ tài chính do khả năng thu thấp. Bác sĩ Nguyễn Thanh Hùng-Giám đốc Bệnh viện Y dược cổ truyền-Phục hồi chức năng tỉnh-cho biết: Hiện nay, đơn vị tự bảo đảm một phần chi phí hoạt động. Dù vậy, chúng tôi gặp nhiều khó khăn vì số lượng bệnh nhân đến khám-chữa bệnh thấp, thu không đủ bù chi. Bệnh viện có số lượng thẻ đăng ký khám-chữa bệnh ban đầu rất ít (799 thẻ/5.000 thẻ). “Năm qua, đơn vị còn chuyển đổi công năng làm bệnh viện điều trị bệnh nhân Covid-19. Sau khi hoạt động lại bình thường từ giữa tháng 4-2022 nhưng đến nay số bệnh nhân đến khám-chữa bệnh ít dẫn đến nguồn thu giảm, ảnh hưởng đến các hoạt động của đơn vị”-bác sĩ Hùng thông tin.
 |
| Các bệnh viện không ngừng nâng cao chất lượng khám-chữa bệnh, thái độ phục vụ nhằm thu hút người dân đến khám-chữa bệnh để tăng nguồn thu. Ảnh: Như Nguyện |
Trong khi đó, Bệnh viện 331 được đánh giá là đơn vị thực hiện hiệu quả trong tự chủ tài chính. Tuy nhiên, đơn vị hiện vẫn gặp một số khó khăn nhất định. Bác sĩ Vũ Trọng Dũng-Phó Giám đốc phụ trách Bệnh viện-cho biết: Bệnh viện tự chủ chi thường xuyên từ tháng 7-2019. Thuận lợi của việc thực hiện tự chủ tài chính là được chi thu nhập tăng thêm sau khi trừ các chi phí và lập các quỹ, được chủ động tuyển nhân viên… “Khó khăn thực tế hiện nay của chúng tôi là không tuyển dụng được bác sĩ; không có cơ chế chi tiền lương theo năng lực của bác sĩ mà vẫn phải chi theo bậc lương; chưa có hướng dẫn quy định thuê nhân lực có chất lượng cao (thuê mổ)… Ngoài ra, việc các cơ sở y tế ngoài công lập “câu” bác sĩ về làm việc; Ban Giám đốc và các trưởng khoa chưa được đào tạo về quản trị bệnh viện và một số khó khăn khác là rào cản trong việc thực hiện tự chủ tài chính. Hiện nay, không ai dám “đột phá” vì sợ thành công thì không ai khen nhưng làm không tốt thì bị kỷ luật, nặng thì vi phạm pháp luật”-bác sĩ Dũng chia sẻ.
Nhằm tháo gỡ khó khăn trong thực hiện cơ chế tự chủ tài chính, Sở Y tế đã kiến nghị Bộ Y tế, Bộ Tài chính sớm ban hành thông tư hướng dẫn đối với ngành Y tế để thực hiện Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21-6-2021 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Bộ Y tế cần quy định kết cấu đủ các chi phí vào cơ cấu giá dịch vụ khám-chữa bệnh. Ngoài ra, Sở Y tế cũng kiến nghị UBND tỉnh cấp bổ sung kinh phí thiếu hụt lương, phụ cấp và các khoản phải trả theo lương năm 2022 để giảm bớt khó khăn cho các đơn vị (sau khi có ý kiến thẩm định của Sở Tài chính); đồng thời có cơ chế, chính sách thu hút, đãi ngộ đặc thù của tỉnh đối với người có trình độ cao đến công tác tại tỉnh và cán bộ y tế công tác tại trạm y tế tuyến xã.
NHƯ NGUYỆN
Nguồn: Báo Gia Lai
