Toàn tỉnh hiện có hơn 35.000 hộ kinh doanh đang hoạt động, trong đó, nhiều hộ kinh doanh đủ điều kiện chuyển đổi thành doanh nghiệp. Việc chuyển đổi mô hình thành doanh nghiệp sẽ hoạt động bài bản và chuyên nghiệp hơn.
Hoạt động theo mô hình hộ kinh doanh ổn định hơn 5 năm, nhưng bà Phạm Thị Thu Hòa (tổ dân phố 1, phường Diên Hồng, TP. Pleiku) vẫn chưa có nhu cầu thành lập doanh nghiệp. Theo bà Hòa, nếu chuyển đổi thành doanh nghiệp sẽ phải tuyển thêm nhân viên làm sổ sách kế toán, đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động, phát sinh thêm thuế mới… khiến chi phí hoạt động tăng lên. “Tôi kinh doanh theo kiểu gia đình, quy mô nhỏ nên hoạt động khá đơn giản. Lâu nay, tôi trực tiếp quản lý việc nhập hàng, tính toán sổ sách giấy tờ, việc bán hàng; giao hàng thì thuê nhân viên, thuế thì khoán… Vì vậy tôi thấy không cần thiết phải chuyển đổi mô hình hoạt động”-bà Hòa chia sẻ.
Tương tự, bà Ngô Thị Lan (tổ dân phố 8, phường Yên Đỗ, TP. Pleiku) cũng nhận định: “Người thân của tôi có mở công ty. Mô hình quản lý công ty thường gặp những khó khăn liên quan đến thuế, quản trị doanh nghiệp… Không phải ai làm chủ doanh nghiệp cũng có đủ trình độ, kiến thức, kinh nghiệm để quản lý, vận hành. Trong khi đó, hoạt động theo mô hình hộ kinh doanh đơn giản hơn nhiều, chỉ mua bán theo kiểu truyền thống là được”.
Tâm lý này hoàn toàn dễ hiểu khi mức thuế khoán cho các hộ kinh doanh có lợi hơn vì thường thấp hơn thực tế doanh thu. Mô hình hoạt động không có sự khác nhau rõ rệt nếu hộ kinh doanh vẫn duy trì hoạt động y như cũ. Gia Lai hiện có hơn 35.000 hộ kinh doanh đang hoạt động, trong đó, nhiều hộ kinh doanh đủ điều kiện chuyển đổi thành doanh nghiệp, nhưng thực tế cho thấy, số lượng doanh nghiệp phát triển hàng năm chủ yếu là thành lập mới chứ số lượng phát triển từ hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình doanh nghiệp không đáng kể. Nguyên nhân được xác định chủ yếu là do hộ kinh doanh quản lý theo một cách riêng, thuế khoán chứ không nộp thuế theo các loại hình như thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp…
Bởi vậy, khi chính thức áp dụng quy định hộ kinh doanh phải xuất hóa đơn điện tử khi bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng kể từ ngày 1-6-2025, nhiều hộ kinh doanh yêu cầu khách trả bằng tiền mặt thay vì chuyển khoản để “ém” bớt doanh số, giảm mức thuế phải đóng. Những vấn đề này ngành thuế đều nắm rõ và đã tăng cường kiểm tra, giám sát. Tuy nhiên, đó chỉ là giải pháp “phần ngọn”, quan trọng hơn hết vẫn là làm sao để các hộ kinh doanh được lợi ích lớn hơn của việc bán hàng, xuất hóa đơn, tính thuế theo doanh thu để tự nguyện thực hiện nghĩa vụ thay vì tìm cách đối phó; đồng thời, các hộ kinh doanh có quy mô lớn cũng nên nghĩ đến việc chuyển đổi mô hình thành doanh nghiệp.
Theo ông Đinh Hữu Hoà-Phó Giám đốc Sở Tài chính, việc chuyển từ thuế khoán sang đóng thuế theo doanh thu hay đã chuyển đổi mô hình thành doanh nghiệp sẽ giúp các hộ kinh doanh Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị ban hành ngày 4-5-2025 về phát triển kinh tế tư nhân, có nội dung khuyến khích và tạo điều kiện để hộ kinh doanh chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, xóa bỏ hình thức thuế khoán với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026. Đây là bước chuẩn bị cần thiết để hộ kinh doanh phát triển thành doanh nghiệp. Nói về điều này, ông Trần Quang Thành-Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực XIV-cho biết: Chi cục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người nộp thuế trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế, sử dụng hóa đơn điện tử, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, bền vững. Cùng với đó là thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc đăng ký, quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử nhằm kịp thời ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến hóa đơn.
HÀ DUY / Nguồn: Báo Gia Lai
