Với phương châm “quản lý từ gốc, giám sát tận ngọn”, phường Hoài Nhơn Bắc (tỉnh Gia Lai) đang nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp phòng-chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU), góp phần cùng cả nước sớm gỡ “thẻ vàng” và giữ gìn thương hiệu thủy sản Việt Nam.
Quản lý tại bờ, giám sát ra vào cảng
Phường Hoài Nhơn Bắc hiện quản lý 1.373 tàu cá, chủ lực là 1.064 tàu có chiều dài 15-24 m chuyên đánh bắt xa bờ, trong đó có 976 tàu câu cá ngừ đại dương.
Để ngăn chặn nguy cơ vi phạm IUU, UBND phường đã thành lập Ban chỉ đạo và tổ công tác chuyên trách, triển khai thực hiện Chỉ thị 45/CT-TTg và Nghị quyết 52/NQ-CP.

Công tác quản lý hồ sơ tàu cá được thực hiện thường xuyên: thông báo danh sách tàu hết hạn đăng kiểm, giấy phép, rà soát nhóm tàu có nguy cơ vi phạm cao để giám sát. Hiện tại, phường đã thống kê được 89 tàu hết hạn đăng kiểm, 3 tàu “3 không” và kiên quyết không để ra khơi nếu không chấp hành quy định.
Ông Trần Hữu Thảo-Bí thư Đảng ủy phường-cho biết: Toàn phường có 231 đảng viên được phân công phụ trách từng nhóm hộ có tàu cá. Mỗi đảng viên vừa là tuyên truyền viên, vừa là “cán bộ giám sát cộng đồng”, trực tiếp nhắc nhở, vận động ngư dân ký cam kết không vi phạm.
Các buổi sinh hoạt chi bộ đều lồng ghép nội dung “nói không với IUU”, giúp nâng cao ý thức từ trong cộng đồng. Đây được xem là cách làm sáng tạo, gắn trách nhiệm chính trị với trách nhiệm xã hội, tạo sức lan tỏa trong cộng đồng.
Cùng với quản lý tại bờ, phường Hoài Nhơn Bắc thực hiện nghiêm giám sát tàu cá ra vào cảng. Ông Nguyễn Văn Hóa-Chủ tịch UBND phường-cho hay, từ đầu năm đến nay, có 6.868 lượt tàu cập cảng và 7.289 lượt rời cảng thuộc địa bàn phường. 100% tàu cá từ 15m trở lên đều khai báo điện tử qua phần mềm eCDT.
Tổng sản lượng bốc dỡ đạt gần 9.800 tấn, trong đó hơn 3.000 tấn đã được xác nhận nguồn gốc, đáp ứng yêu cầu truy xuất để xuất khẩu sang các thị trường quốc tế.
Công tác xử lý vi phạm được triển khai nghiêm minh. Từ đầu năm đến nay, có 3 tàu mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS) bị xử phạt tổng cộng 75 triệu đồng. Không chỉ xử phạt, phường còn phối hợp với Ban quản lý Cảng cá Tam Quan tập huấn để ngư dân nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc duy trì kết nối 24/24.
Chung sức vì mục tiêu gỡ “thẻ vàng”
Nhờ có giải pháp khoa học và triển khai thực hiện nghiêm túc, công tác chống khai thác IUU của phường Hoài Nhơn Bắc đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Hệ thống quản lý tàu cá ngày càng chặt chẽ.
Hiện nay, 100% tàu cá từ 15m trở lên được quản lý bằng VMS. Hồ sơ đăng kiểm, giấy phép khai thác được rà soát thường xuyên. Chính quyền phường, Đồn Biên phòng Tam Quan, Chi cục Thủy sản, Ban Quản lý Cảng cá Tam Quan duy trì liên lạc thường xuyên, xử lý kịp thời vi phạm. Ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân không ngừng nâng lên.

Ngư dân Hoài Nhơn Bắc đồng lòng cùng chính quyền chống khai thác IUU. Ảnh: N.N
Chủ tàu cá BĐ 95708-TS Nguyễn Văn Tý (phường Hoài Nhơn Bắc) cho biết, ông cũng như nhiều chủ tàu, thuyền trưởng chấp hành nghiêm túc việc bật VMS, nhắc nhở nhau không vi phạm quy định, tránh ảnh hưởng đến ngành thủy sản và uy tín của đất nước.
Để công tác chống khai thác IUU đạt hiệu quả cao hơn thời gian tới, phường đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường đầu tư thêm thiết bị, nhân lực cho lực lượng tại cơ sở; xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử đồng bộ về tàu cá, nhật ký khai thác, xác nhận nguồn gốc…
Tại buổi làm việc với lãnh đạo phường Hoài Nhơn Bắc mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Dương Mah Tiệp đánh giá cao nỗ lực của địa phương trong quản lý tàu cá, kiểm soát sản lượng và yêu cầu phường tiếp tục huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc quyết liệt hơn nữa. Phường phải xây dựng kế hoạch tập trung cao điểm huy động nguồn lực tổng hợp, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, theo dõi, ngăn chặn vi phạm IUU ngay từ trong bờ và trên biển, kịp thời xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.
NGỌC NGA / Nguồn: Báo Gia Lai