Tình hình hạn hán kéo dài tại tỉnh Gia Lai đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân.
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, từ đầu năm đến giữa tháng 5/2025, tổng giá trị thiệt hại do thiên tai ước tính hơn 10,7 tỷ đồng, trong đó riêng thiệt hại do hạn hán đã lên tới 6,3 tỷ đồng, chiếm gần 60% tổng thiệt hại toàn tỉnh.
Trên địa bàn tỉnh Gia Lai hiện có 352 công trình thủy lợi, gồm 119 hồ chứa, 193 đập dâng và 40 trạm bơm với tổng năng lực thiết kế tưới cho hơn 67.400 ha cây trồng. Tuy nhiên, theo đánh giá, hiệu quả tưới bình quân chỉ đạt khoảng 70% công suất thiết kế. Diện tích được tưới chủ động mới chiếm khoảng 12,57% so với tổng nhu cầu đất nông nghiệp cần tưới. Trong khi đó, tổng lượng nước tại các hồ chứa hiện nay chỉ đạt khoảng 600 triệu m³, thấp hơn nhiều so với nhu cầu sử dụng nước toàn tỉnh trong giai đoạn hiện tại là gần 1,92 tỷ m³ và dự báo sẽ tăng lên trên 3,1 tỷ m³ vào năm 2030.
Tình trạng khô hạn đã làm mực nước tại nhiều hồ chứa và đập dâng giảm mạnh. Một số hồ lớn như Ayun Hạ, Ia Dreh, Ia Ring… chỉ còn đạt dưới 50% dung tích thiết kế. Đáng chú ý, các đập dâng phục vụ tưới tiêu tại huyện Chư Sê như Phăm Kleo, Ia Ó, Ia Kơl đang trong tình trạng thiếu nước nghiêm trọng. Tại xã Bar Măih, hơn 80/132 ha lúa bị khô hạn, trong đó khoảng 30 ha có nguy cơ mất trắng.
Trước thực trạng trên, tỉnh Gia Lai đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp. Trong đó, huyện Krông Pa được xem là một trong những địa phương chủ động, tích cực ứng phó với hạn hán bằng việc đầu tư mở rộng hệ thống kênh mương thủy lợi.
Cụ thể, từ đầu năm đến nay, huyện Krông Pa đã hoàn thiện việc mở rộng, nạo vét, gia cố hơn 6,5 km kênh mương tại các xã Chư Rcăm, Ia Rsai và Ia Mlah. Đáng chú ý, huyện đang triển khai dự án nâng cấp hệ thống kênh chính cấp 1 và cấp 2 thuộc công trình thủy lợi Ia Mlah với tổng chiều dài gần 1 km và kênh nhánh dài 2,5 km. Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 3,2 tỷ đồng từ nguồn ngân sách huyện và nguồn bồi thường của doanh nghiệp năng lượng trên địa bàn.
Theo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Krông Pa, dự án sẽ hoàn thành trong tháng 6/2025, giúp chủ động cấp nước tưới cho khoảng 85 ha cây trồng tại các xã vùng hạn. Đặc biệt, tại cánh đồng Chư Gu thuộc xã Chư Gu – nơi canh tác của các buôn Tơ Nia, Chư Bang, Chư Jut và Tập đoàn 4+5 – hệ thống kênh dẫn cũ vốn nhỏ hẹp, thường xuyên thiếu nước, nay được mở rộng sẽ cải thiện đáng kể hiệu quả tưới tiêu.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng tiếp tục đề xuất Trung ương hỗ trợ vốn để đầu tư mới 8 công trình thủy lợi giai đoạn 2026 – 2030, trong đó có 6 hồ chứa nước lớn, 1 hệ thống đập dâng và 1 trạm bơm điện, với tổng vốn đầu tư khoảng 2.400 tỷ đồng. Ngoài ra, tỉnh đang kêu gọi đầu tư theo hình thức khai thác đa mục đích đối với 18 hồ chứa thủy lợi trên địa bàn.
Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai đề nghị các địa phương tiếp tục theo dõi diễn biến thời tiết, tổng hợp tình hình thiếu nước, thiệt hại do thiên tai và triển khai các giải pháp ứng phó phù hợp. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, bảo dưỡng hệ thống công trình thủy lợi để đảm bảo an toàn vận hành, nhất là trong mùa mưa bão sắp tới./.
Bài và ảnh: Hồng Điệp / Nguồn: TTXVN
