Thanh tra tỉnh Gia Lai vừa hoàn tất kết luận thanh tra chuyên đề công tác quản lý thăm dò, khảo sát, quy hoạch, cấp phép, khai thác và vận chuyển đối với các mỏ vật liệu xây dựng (VLXD) trên địa bàn tỉnh.
Qua thanh tra đã phát hiện nhiều tồn tại, thiếu sót cần kịp thời khắc phục, chấn chỉnh.
Khoáng sản VLXD trên địa bàn tỉnh chủ yếu là đá ốp lát (đá granite, gabro, bazan làm ốp lát), đá làm vật liệu xây dựng thông thường (đá xây dựng, cát xây dựng, đất san lấp). Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 62 mỏ khoáng sản làm VLXD còn hiệu lực giấy phép khai thác khoáng sản. Trong đó có 9 mỏ đá ốp lát, 24 mỏ đá làm VLXD thông thường, 21 mỏ cát xây dựng, 3 mỏ đất san lấp, 5 mỏ đất sét làm gạch.
Kết luận thanh tra nhận định: Nhìn chung, với các mỏ đã cấp phép khai thác đảm bảo cung cấp nguyên liệu cho các dự án xây dựng trên địa bàn tỉnh. Thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường (cũ) đã thường xuyên tham mưu giúp UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, điều hành về quản lý tài nguyên khoáng sản trên địa bàn; đồng thời ban hành các văn bản phối hợp với UBND huyện, thị xã, thành phố trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản; thẩm định hồ sơ hoạt động khoáng sản, hồ sơ đóng cửa mỏ khoáng sản theo đúng quy định của pháp luật.
Sau khi được cấp phép, các doanh nghiệp cơ bản đã thực hiện đầy đủ thủ tục để đưa mỏ vào hoạt động khai thác và thực hiện các nghĩa vụ tài chính có liên quan như: cắm mốc các điểm khép góc khu vực khai thác, thông báo bổ nhiệm giám đốc điều hành mỏ, tiến hành thủ tục thuê đất, nộp ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, công tác quản lý hoạt động khai thác khoáng sản vẫn còn những hạn chế, tồn tại. Đơn cử như lực lượng cán bộ, công chức làm công tác quản lý nhà nước về khoáng sản ở cấp huyện, xã chủ yếu kiêm nhiệm. Công tác kiểm tra, kiểm soát còn nhiều hạn chế, không thường xuyên dẫn tới chưa kịp thời ngăn chặn, xử lý tình trạng khai thác khoáng sản trái phép theo quy định.
Do đó, vẫn còn tồn tại tình trạng khai thác khoáng sản trái phép quy mô nhỏ lẻ diễn ra tại một số huyện như: Chư Sê, Chư Prông, Phú Thiện… Đặc biệt, tại một số địa phương còn thiếu kiên quyết trong việc xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản trái phép. Đặc biệt là xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân liên quan trong công tác quản lý nhà nước, dẫn tới thiếu tính răn đe, phòng ngừa sai phạm.
Bên cạnh đó, qua thanh tra phát hiện có 4 dự án khai thác khoáng sản đã được UBND tỉnh quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, cấp giấy phép khai thác khoáng sản nhưng đến nay vẫn chưa hoạt động. Đồng thời, có 20 dự án khai thác khoáng sản được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư, dự án có sử dụng đất nông nghiệp tại khu vực nông thôn để làm bãi chứa, mặt bằng sân công nghiệp.
Chủ đầu tư dự án đã hoạt động khai thác khoáng sản nhưng diện tích đất làm bãi chứa và mặt bằng sân công nghiệp chưa được cơ quan có thẩm quyền cho chuyển đổi mục đích thành đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp.
Ngoài ra, Thanh tra tỉnh xác định có 1 dự án khai thác khoáng sản là mỏ cát xây dựng của Công ty cổ phần Nhi Hoàng Hưng tại xã Ia Ka và xã Ia Nhin (huyện Chư Păh) chưa hoạt động khai thác khoáng sản và chưa lắp đặt trạm cân; 1 dự án chưa hoạt động khai thác khoáng sản và lắp đặt trạm cân không đúng quy định của Công ty cổ phần đá Kông Yang ở thị trấn Kông Chro; 3 dự án đã khai thác khoáng sản nhưng lắp đặt trạm cân không đúng vị trí quy định.
Trong số các dự án đang hoạt động, Thanh tra tỉnh phát hiện có 7 chủ đầu tư chậm nộp tiền thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường và tiền thuê đất với hơn 1,2 tỷ đồng. Theo Thanh tra tỉnh, trách nhiệm chính đối với những thiếu sót, tồn tại nêu trên thuộc về Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường), UBND các huyện, thị xã, thành phố vì đã thiếu kiểm tra, giám sát để kịp thời xử lý các vi phạm nêu trên.
Do đó, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan thường xuyên kiểm tra các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác khoáng sản nhằm có giải pháp hữu hiệu quản lý chặt chẽ sản lượng khai thác, việc chấp hành nghĩa vụ thuế, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về khoáng sản, đất đai và môi trường. Đồng thời, chỉ đạo các cá nhân, tổ chức có liên quan khẩn trương khắc phục, thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.
LÊ GIA / Nguồn: Báo Gia Lai
