Đối với học sinh ở huyện nghèo như Ia Pa, đặc biệt là học sinh dân tộc thiểu số thì việc học con chữ không chỉ để thêm tri thức mà còn mang bao hoài bão về một cuộc sống tốt đẹp, bớt nghèo khó hơn. Tuy nhiên, với thực trạng “thừa thầy thiếu thợ” hiện nay, sinh viên sau khi ra trường không có việc làm đã khiến cho nhiều gia đình lâm vào cảnh lao đao vì các khoản nợ vay cho con ăn học.
2 năm trước, em Nay H’Bim (thôn Chư Ma, xã Ia Trok) tốt nghiệp với số điểm trung bình toàn khóa trên 8.0 chuyên ngành Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng. Từ khi ra trường đến nay, H’Bim vẫn chưa thể tìm được cho mình một công việc theo đúng chuyên ngành học. Gạt vội những giọt mồ hôi trên khuôn mặt, H’Bim chia sẻ: “Ba mẹ em có tới 8 người con. Để nuôi được 8 người con ăn học thì ba mẹ phải lao động quần quật quanh năm. Nghĩ rằng khi ra trường rồi thì em sẽ có việc làm phụ giúp một phần nào đó cho ba mẹ, rồi trả bớt tiền nợ ngân hàng. Tuy nhiên, mỗi lần em đi xin việc đều nhận những cái lắc đầu nên đành cầm hồ sơ về”.
 |
| Ksor H’Rina phụ giúp ba mẹ làm việc nhà. Ảnh: N.L |
Gia đình đông con, cả nhà đều trông vào 5 sào lúa nên lo cái ăn hàng ngày đã khó huống hồ trả nợ ngân hàng. Lo lắng về cuộc sống sắp tới, bà Nay H’Đoai (mẹ của H’Bim) tâm sự: “Để đầu tư cho con trong suốt 4 năm đại học, gia đình đã bỏ ra hơn 150 triệu đồng, trong đó vay Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện 24 triệu đồng. Sau khi ra trường, H’Bim không có việc làm ổn định nên cuộc sống gia đình khó khăn lại chồng chất khó khăn”.
Câu chuyện của Ksor H’Rina (thôn Ama H’Đá, xã Chư Mố) cũng rất buồn. Tốt nghiệp THPT, với mong muốn thoát nghèo nhờ con chữ, H’Rina quyết tâm thi đỗ vào ngành sư phạm Địa-Sử, Trường Cao đẳng Sư phạm Gia Lai. Nhưng sau 2 năm xin việc khắp nơi không được, em đã quyết định xin vào phụ việc cho một quán ăn để kiếm tiền trang trải cuộc sống và trả các khoản nợ trong suốt thời gian đi học. H’Rina tâm sự: “Gia đình thuộc diện hộ cận nghèo mà giờ không xin được việc. Em vay vốn để học cho tới nơi tới chốn xong giờ ra trường thì không xin được việc làm. Trong thời gian học, ba mẹ cũng vay chỗ này chỗ kia nhiều mà tới giờ cũng không trả được.
Ông Nay Tiêu (cha của em H’Rina) buồn bã cho biết: Trong suốt mấy năm qua, có bao nhiêu tiền phụ cấp cho thương binh hạng nhất ông đều dồn hết cho con đi học, rồi vay thêm Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện 23 triệu đồng và vay các thương lái bên ngoài. Nay, con gái thất nghiệp, cuộc sống gia đình càng khó khăn hơn, lo bữa ăn hàng ngày đã khó giờ gánh thêm những món nợ lại càng túng thiếu hơn.
Ông Ksor Nuy-Trưởng thôn Ama H’Đá, cho biết: “Trong thôn có rất nhiều em sinh viên ra trường không có việc làm phải quay về làm ruộng. Bà con thấy vậy cũng không muốn cho con đi học nữa”.
Những món nợ lớn đối với các gia đình thuộc diện hộ nghèo dường như đang thắt chặt tương lai của họ. Theo ông Nguyễn Văn Diệu-Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện Ia Pa, chính sách vay vốn tín dụng học sinh, sinh viên mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Thực hiện chính sách này, thời gian qua, Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện đã giải ngân hơn 4,3 tỷ đồng cho học sinh, sinh viên vay vốn tín dụng. Thời gian trả nợ dài theo phân kỳ và lãi suất thấp. Tuy nhiên, trên địa bàn huyện Ia Pa vẫn còn nhiều trường hợp gia đình sinh viên khó khăn phải xin thêm thời gian gia hạn nợ.
Sinh viên ra trường không có việc làm hiện đang là vấn đề lo ngại của không chỉ huyện Ia Pa mà còn của các địa phương khác trong tỉnh. Hàng ngàn cử nhân thất nghiệp đã gây lãng phí chất xám, công sức đào tạo của Nhà nước cũng như tiền bạc của người dân. Điều đáng nói, hệ lụy này còn khiến cho nhiều gia đình nghèo lâm vào hoàn cảnh lao đao, nợ nần chồng chất.
Như Loan
Baogialai.com.vn
