Ủy ban nhân dân tỉnh và các sở, ngành liên quan tăng cường đầu tư, kêu gọi đầu tư các dự án nhà máy xử lý rác thải bằng công nghệ tiên tiến, hiện đại. Qua đó, giải quyết áp lực trong xử lý rác thải, hướng đến mục tiêu thân thiện với môi trường, biến rác thải thành tài nguyên.
Phương pháp chôn lấp còn nhiều hạn chế
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, trên địa bàn tỉnh hiện có 7 bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) đảm bảo hợp vệ sinh nằm trên địa bàn phường Quy Nhơn Tây, Bồng Sơn và các xã Gào, Tây Sơn, Hòa Hội, Bình Dương, Canh Vinh.
Trong số này, một số bãi dù có hệ thống xử lý nước thải nhưng hoạt động không thường xuyên và ổn định như bãi chôn lấp tại các xã Tây Sơn, Hòa Hội, Bình Dương. Ngoài ra, các ô chôn lấp tại bãi xử lý CTRSH thuộc xã Gào, phường Bồng Sơn hiện đã đầy, ảnh hưởng không ít đến việc xử lý.
Bên cạnh đó, hầu hết các xã, phường còn lại trong tỉnh cũng có bãi chôn lấp CTRSH phát sinh hằng ngày, nhưng chưa đảm bảo hợp vệ sinh theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường (BVMT) 2020.
Theo thống kê, khu vực phía Tây tỉnh có 39 bãi chôn lấp CTRSH đang hoạt động, nhưng phần lớn có quy mô nhỏ, lộ thiên, chưa đáp ứng yêu cầu kỹ thuật như quy định; ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân và vệ sinh môi trường xung quanh.
Đặc biệt, theo Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 1-1-2013 của Thủ tướng Chính phủ, trên địa bàn tỉnh có 17 bãi rác nằm trong danh mục cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Đến nay, 8/17 bãi rác đã đóng cửa, phủ đất, trồng cây xanh và chuyển sang chôn lấp tại vị trí mới; 9/17 bãi rác đang đẩy nhanh tiến độ xử lý ô nhiễm và lập thủ tục đề nghị hoàn thành.
Ông Trần Đình Trung-Phó Chi cục trưởng Chi cục BVMT-nhìn nhận: Xử lý CTRSH bằng phương pháp chôn lấp tiện lợi, hiệu quả về mặt kỹ thuật và kinh tế, nhưng quá trình thực hiện bộc lộ một số tồn tại, bất cập.
Đơn cử, nhiều bãi chôn lấp tập trung chưa đảm bảo quy trình xử lý mùi và nước rỉ rác, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường xung quanh. Mặt khác, nhiều bãi chôn lấp CTRSH đã và đang đạt công suất tối đa, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sinh hoạt, sức khỏe cộng đồng.
Đầu tư nhà máy xử lý theo công nghệ hiện đại
Những năm gần đây, để giải quyết áp lực lớn về CTRSH, UBND tỉnh ưu tiên áp dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại trong xử lý rác thải như đốt rác phát điện; đốt tiêu hủy; tái chế; tái sử dụng làm phân bón…
Hiện trên địa bàn tỉnh đã đầu tư 4 lò đốt CTRSH tại xã Nhơn Châu (công suất 300 kg/giờ); xã An Hòa (công suất 1.000 kg/giờ); xã Cửu An (công suất 10-11 tấn/ngày); xã Chư Sê (công suất 14 tấn/ngày).
Bên cạnh đó, đến nay, UBND tỉnh đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án nhà máy xử lý CTRSH Long Mỹ (phường Quy Nhơn Tây) sử dụng công nghệ đốt rác phát điện với công suất xử lý 500 tấn/ngày đêm và phát điện có công suất 15 MW.
Tỉnh đang thực hiện thủ tục kêu gọi đầu tư dự án nhà máy xử lý rác thải khu vực phía Bắc tỉnh (đặt tại phường Bồng Sơn) theo công nghệ hỗn hợp đốt tiêu hủy hoặc sản xuất phân bón, tái chế nhựa; công suất xử lý dự kiến 250 tấn/ngày đêm.
UBND tỉnh cũng đã giao Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và dân dụng tỉnh làm chủ đầu tư, tiếp tục thực hiện dự án nhà máy xử lý rác Tây Sơn (đặt tại xã Tây Sơn) theo công nghệ lò đốt với công suất 60 tấn/ngày đêm.
Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan chức năng lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư đối với nhà máy xử lý rác thải tại xã Gào theo công nghệ đốt rác phát điện hoặc hỗn hợp; công suất xử lý 300 tấn/ngày đêm.
Tỉnh đẩy mạnh công tác xã hội hóa, thu hút các nhà đầu tư tham gia lĩnh vực thu gom, xử lý CTRSH và bước đầu mang lại hiệu quả tích cực. Điển hình như Cơ sở thu hồi vật liệu thuộc Khu liên hợp xử lý chất thải Long Mỹ do Công ty CP Môi trường Bình Định quản lý, vận hành.
Hiện cơ sở này đã đi vào hoạt động ổn định, với công suất trung bình 2 tấn/ngày, giúp tăng cường thu gom, sơ chế và thúc đẩy tái chế nhựa phế liệu từ nguồn phát sinh. Cơ sở phân loại được lượng rác nhựa đáng kể, giảm áp lực cho bãi chôn lấp, hạn chế rò rỉ rác ra môi trường.
“UBND tỉnh chủ trương lựa chọn và thu hút các nhà đầu tư triển khai dự án xử lý rác thải với công nghệ tiên tiến, hiện đại như đốt rác phát điện, đốt tiêu hủy, xử lý hỗn hợp. Qua đó, xử lý triệt để CTRSH và tận dụng tối đa nguồn tài nguyên từ rác thải.
Ngoài ra, chất thải thứ cấp như tro, xỉ sau khi xử lý được tái sử dụng, tái chế, góp phần giảm chôn lấp chất thải, cải thiện môi trường, đảm bảo sức khỏe cộng đồng và phát triển kinh tế bền vững”-ông Nguyễn Việt Cường-Chi cục trưởng Chi cục BVMT cho hay.
Theo bà Hà Thị Thanh Hương-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, áp dụng công nghệ xử lý rác tiên tiến, hiện đại, thân thiện với môi trường là hướng đi tất yếu phải thực hiện. Từ đó, kéo giảm đáng kể lượng rác thải xử lý theo phương pháp chôn lấp, góp phần BVMT bền vững và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.
VĂN LỰC / Nguồn: Báo Gia Lai
