Những bức ảnh về Vua Lửa thứ 14 Siu Luynh của nhà nghiên cứu Nguyễn Tấn Đắc và Nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Trần Phong có nhiều giá trị về nghệ thuật và tư liệu. Có thể nói, đây là những bức ảnh đẹp nhất chứa đựng nhiều thông tin bổ ích về chân dung, hoạt động của một vị Vua Lửa lúc sinh thời. Cùng với hiện vật, những bức ảnh giúp tái hiện bức tranh buôn làng dân tộc Jrai xưa với những nhân vật đầy sắc màu cổ tích, huyền thoại.
Siu Luynh là Vua Lửa cuối cùng, “đóng đô” ở làng Plei Ơi (nay thuộc xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện).
So với các vị Vua Lửa tiền nhiệm, ông Siu Luynh được chụp khá nhiều bức ảnh. Bởi vì, những năm 90 của thế kỷ trước, phương tiện nhiếp ảnh đã trở nên phổ biến. Máy chụp phim âm bản cho ra những bức ảnh đẹp không kém máy ảnh kỹ thuật số. Những chuyến đi điền dã của các nhà nhân học hay nghệ sĩ nhiếp ảnh luôn thu thập được các tư liệu chứa đựng nhiều thông tin chân thực, sinh động về văn hóa tộc người. Trong thời gian đó, cuộc sống buôn làng chưa có nhiều biến đổi, từ kiến trúc nhà cửa, kiến trúc nhà mồ, điêu khắc gỗ đến trang phục, lễ hội cũng như việc canh tác nương rẫy, cảnh quan thiên nhiên, núi rừng. Các nhà nhân học, nhiếp ảnh lúc đó có may mắn sưu tầm, ghi lại một cách chân thực cuộc sống buôn làng in đậm sắc thái Tây Nguyên.
 |
| Vua Lửa Siu Luynh (bên phải) làm lễ mừng thọ cho già làng Siu Banh. Ảnh: Trần Phong |
Vua Lửa (Pơtao Apui) là một hiện tượng đặc trưng của cộng đồng dân tộc Jrai trên vùng đất Tây Nguyên. Vua Lửa là “lãnh tụ tinh thần”, thực hành các nghi lễ theo tín ngưỡng dân gian. Càng lùi về quá khứ, câu chuyện về Vua Lửa càng nhuốm màu huyền thoại. Đó cũng là yếu tố làm nên bí ẩn và hấp dẫn của văn hóa Tây Nguyên.
TẤN VỊNH
Nguồn: Báo Gia Lai
